بیراهه

بسم الله الرحمن الرحيم

در مطالب پيشين بررسي كرديم كه تاريخچه وهابيت به دهه هاي نخستين صدر اسلام باز مي گردد ، حال سوال اين است چگونه مكتب وهابيت در زمان ابن تيميه رشد ننمود اما در زمان محمد بن عبدالوهاب كه از نظر دانش و قدرت قلم در سطح پايين تر ابن تيميه قرار داشت رشد چشمگيري كرد تا حدي كه بخش شرقي عربستان را فرا گرفت؟  اين گسترش تا جايي پيش رفت كه زائر خانه خدا بايد از نظر عقيدتي و رفتاري ، تابع مكتب وهابي و فقه حنبلي باشد. علت اين تفاوت چيست؟

اگر بخواهيم كوتاه پاسخ دهيم بايد بگوييم كه ابن تيميه در شام و مصر ظهور كرد¹ اما محمد بن عبدالوهاب در منطقه نجد. در زمان ابن تيميه محدثين و متكلمين فراواني وجود داشت كه با عقايد او مخالفت و مبارزه كردند اما مردم نجد همه مقلد و بدور از فرهنگ اسلامي بودند. بنابراين محمد بن عبدالوهاب توانست عقايد ابن تيميه را احيا و آن را گسترش دهد.

اين كوتاه ترين پاسخي بود كه مي شد در برابر اين پرسش داد. اما اگر بخواهيم بيشتر در اين باره مطالعه كنيم بايد به چند نكته توجه كرد:

ادامه »

بـسم الله الرحمن الرحيم

در قسمت قبل (وهابيت مجري ، طرحِ بني اميه (تاريخچه پيدايش وهابيت)) بيان كرديم كه محمد بن عبدالوهاب در مسائل سياسي و كشتار مسلمانان با جاسوسان انگليسي و مستشاران بريتانيا همدست بوده ، حال سوال اينجاست كه چگونه پاي انگليس در شكل گيري فرقه وهابيت باز شد؟

 وهابيت در آغاز راه بر اساس مباني فكري خود پيشرفت چنداني نداشت چنانكه مخالفت نزديكان و پدر و برادر خودش را هم به دنبال داشت و دوبار به ورطه نابودي رسيد ، اما زماني كه مستعمرات انگلستان ده تن از جاسوسان خود را به عراق ، مصر ، ايران، عربستان و تركيه فرستاد تا بتواند راهي براي تفرقه ميان مسلمين پيدا كنند با عبدالوهاب برخورد كردند؛ مستر همفر از اعضای سازمان جاسوسی بریتانیا، در خاطرات خود می نویسد:

ادامه »

بـسم الله الرحمن الرحيم

براي بررسي تاريخچه پيدايش وهابيت ، ابتدا بايد ديد كه مي خواهيم زمان رواج آن رابررسي كنيم و يا زمان شكل گيري انديشه هاي آن را. كه با نگاه نخستين مي توان گفت بايد ديد اين انديشه از چه زماني و توسط چه كسي رواج پيدا كرد.

آنان خودشان را سلفي مي خوانند در حاليكه شيعيان و اهل سنت براي آنان نام وهابيت¹ را انتخاب كرده اند.

سلف در لغت به معناي متقدم و گذشتگان است و در اصطلاح پیرو صحابه، تابعین وتابعین تابعین² در سه قرن اول گفته شده است³ كه در قرن چهارم توسط گروهي از اهل حديث به وجود آمد ؛ به اين معنا كه آنان خود را پيرو سلف صالح شمردند و خود را تابع پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم مي دانند. سلفیه چون خود را به احمد بن حنبل پیشوای حنابله منسوب می کردند، به «حنابله» نیز معروف اند.

اما اگر بخواهيم اندكي دقيق تر به تاريخچه پيدايش وهابيت نگاهي بيندازيم، مي بينيم كه تئوري حذف اهل بيت و در پي آن حذف پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم از قاموس اسلام به دهه هاي نخستين صدر اسلام باز مي گردد.

آنجايي كه اميرالمومنين علي عليه السلام مي فرمايد:

ادامه »